Stowarzyszenie Przyjaciół Osób Niepełnosprawnych im. Jana Pawła II w Przeworsku zostało powołane głównie w celu wspierania działalności Fundacji Pomocy Młodzieży „WZRASTANIE” im. Św. Jana Pawła II w niesieniu pomocy osobom z niepełnosprawnością na terenie powiatu przeworskiego. Sztandarowym celem materialnego wsparcia jest przebudowa obiektu pn. BELWEDER pod potrzeby zorganizowania tzw. centrum opiekuńczego dla osób związanych z niepełnosprawnością. Poniżej prezentujemy założenia do planowanego zamierzenia.

Budynek objęty planowaną przebudową w obecnej formie jest budynkiem dwu kondygnacyjnym i trzykondygnacyjnym  z dachem wielospadowym w stanie technicznym złym. Działka położona jest w Przeworsku przy ulicy Kasztanowej 1. Ponadto działka jest zabudowana budynkami użytkowanymi przez Fundację Pomocy Młodzieży ‘WZRASTANIE” im. Świętego Jana Pawła II, w którym zorganizowane są; warsztaty terapii zajęciowej. W warsztatach prowadzona jest rehabilitacja społeczna dla 50 osób niepełnosprawnych z terenu powiatu przeworskiego i łańcuckiego dla dzieci i młodzieży szkolnej. Od strony wschodniej działka zabudowana jest budynkiem z mieszkaniami socjalnymi, w którym zorganizowany jest „Dom dla dzieci” – całodobowa placówka opiekuńczo-wychowawcza dla dzieci i młodzieży typu specjalnego /dzieci, których rodzice pozbawione zostały władzy rodzicielskiej/. Wewnątrz pomiędzy budynkami znajduje się częściowe zagospodarowanie zielenią, plac zabaw oraz część parkingowa. W przeszłości całość terenu wraz z zabudową stanowiła własność Szpitala Powiatowego w Przeworsku.

            Zgodnie z przepisami Prawa Budowlanego obiekt objęty planowaną inwestycją zalicza się do Kategorii XI – budynki służby zdrowia, opieki społecznej i socjalnej, jak: szpitale, sanatoria, hospicja, przychodnie, poradnie, domy pomocy i opieki społecznej. Współczynnik kategorii obiektu (K): 4,0. Współczynnik wielkości obiektu (W) (kubatura 1682,47 m 3 ) odpowiada wskaźnikowi 1, czyli jest mniejsza jak 2500 m3 .Obiekt wraz z istniejącym zapleczem przeznaczony jest do samodzielnego i niezależnego zamieszkiwania, opieki oraz rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Zaliczany jest do grupy obiektów użyteczności publicznej.

            Lokalizacja obiektu jest walorem szczególnym dla planowanej działalności. Teren oddalony od uciążliwego ruchu komunikacyjnego, spokojne miejsce z częściowo zagospodarowaną zielenią, historycznie związane ze służbą zdrowia, brak jakiejkolwiek uciążliwości przemysłowych. Układ przestrzenny obiektu ze względu na wcześniejszą  działalność zbliżony do potrzeb opiekuńczych i mieszkaniowych. W swym kompleksie wpisuje się w działalność Fundacji Wzrastanie im. Jana Pawła II, która obejmuje swą troską to co najtrudniejsze – niesienie dobra oraz zapewnienia warunków życia dla tych, którzy nie mogą sobie pomóc. Pomysłodawcy projektu żywią głęboką nadzieję, że dzieło będzie żywym pomnikiem poświęconym z okazji 100 lecia urodzin Świętego Jana Pawła II.

            Strukturę przestrzenną budynku stanowią 3 kondygnacje. Dostosowując program użytkowy obiektu w swym założenie będzie w całości przeznaczony pod rehabilitację osób z niepełnosprawnością. Zróżnicowana natomiast zostanie forma działalności. Część piętra oraz poddasze zostanie zagospodarowane pod pokoje mieszkalne dla osób z dysfunkcjami fizycznymi oraz intelektualnymi. Będą mieszkać czasowo przez okres nabywania zdolności do samodzielnego funkcjonowania /nauka korzystania z urządzeń w mieszkaniu – odpowiedzialność/. W ramach planowanej rehabilitacji społecznej celem będzie włączanie ich w miarę możliwości w normalne życie społeczne.  Planowana baza lokalowa zapewnia na pobyt stały zakwaterowanie 14 osób z niepełnosprawnością. W skład mieszkania wchodzą: pokoje wraz z aneksami kuchennymi, łazienkami oraz ciągami komunikacyjnymi.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  Zabudowa parteru oraz część piętra dostosowana zostanie do działalności rehabilitacji zawodowej. Powierzchnia zabudowy zapewnia prowadzenie zajęć do 55 osób. Wymagana będzie rezygnacja z planowanej działalności  świetlicowej zgodnie z planem użytkowym na działalność rehabilitacyjną. Powyższe nie wpłynie na zmianę rozwiązań konstrukcyjnych obiektu. Ponadto w obiekcie planowane jest zagospodarowanie pod zaplecze: kuchnia, zmywalnia, magazyn podręczny, WC dla personelu, szatnia, w strefie wejściowej szatnie dla odzieży wierzchniej, kotłownia, pokój  biurowy, sanitariaty ogólnodostępne, winda o udźwigu 630 kg (8 osób) komunikująca poszczególne poziomy obiektu, ponadto zachowana zostanie klatka schodowa.

            Fundacja stawia sobie ogólne n/w podstawowe cele poprawy wskaźników na rzecz osób z niepełnosprawnościami z terenu powiatu przeworskiego i okolic:

·       Wskaźnik wsparcia społecznego poprzez zapewnienie pełnego i równego korzystania z praw człowieka na równi z innymi obywatelami, w tym ograniczenia wykluczenia społecznego,

·       Wskaźnik warunków mieszkaniowych poprzez poprawę sytuacji materialno-bytowej i poprawy warunków życia,

·       Wskaźnik aktywności edukacyjnej poprzez uczestnictwo w kształceniu formalnym i nieformalnym,

·       Wskaźnik aktywności zawodowej poprzez przygotowanie i wprowadzanie osób z niepełnosprawnościami na rynek pracy.

            Działalności rehabilitacji zawodowej planuje się przeprowadzać na trzech poziomach;

1.     Poziom pierwszy oparty na pośrednictwie zawodowym – udzielanie pomocy osobom z ograniczoną zdolnością do pracy w podjęciu decyzji zawodowej, czyli wyborze odpowiedniej kariery zawodowej. Na tym poziomie planuje się dostępność dla różnych grup wiekowych. W procesie uczestniczyć będą przede wszystkim osoby, które nie mają przygotowania do pracy i dotychczas nie były aktywne zawodowo lub poprzez nabytą niesprawność wymagają zmiany zawodu. W tym obszarze planuje się zatrudnienie doradcy zawodowego współpracującego z: poradnią psychologiczno-pedagogiczną, Powiatowym Urzędem Pracy, placówkami edukacji specjalnej.

2.     Drugim poziomem jest prowadzenie szkolenia zawodowego opartego na kompleksowej ocenie zdolności do pracy i ustalenia diagnozy zawodowej. Przygotowanie do pracy będzie obejmować zakres wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych. Planuje się prowadzić szkolenia do wykonywania nieskomplikowanych zadań na stanowisku pracy. W tym celu zostanie utworzona pracownia wyposażona w niezbędne pomoce do szkolenia. Za realizacje zadania będzie odpowiedzialny instruktor zawodu. Fundacja prowadząca warsztaty terapii zajęciowej, posiada możliwość również wewnętrznego praktycznego szkolenia z zakresu: zajęć kuchennych, porządkowych, rękodzielniczych czy tkackich.

3.     Trzeci poziom opierać się będzie na pośrednictwie pracy min. poprzez; współprace z lokalnym biznesem w zakresie rekomendacji zatrudnienia osób z niepełnosprawnością. Badanie zapotrzebowania na rynku pracy oraz planowanie szkoleń i praktyk opisanych w/w punktach. Czynną rolę będzie odgrywał doradca zawodowy.

Możliwości późniejszego zarobkowania, twórczego działania stają się naturalną potrzebą w większości osób korzystających z rehabilitacji zawodowej. Jej rolą będzie więc realizacja celów  poprzez; naukę zawodu możliwego do wykonywania przy panującej dysfunkcji osób niepełnosprawnych, kształcenie ich postaw w zakresie pracy zawodowej. Zostaną dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami odpowiednie przystosowane stanowiska pracy do nauki zawodu. Do realizacji tych celów zostaną wdrożone następujące formy działalności:  dokonywanie oceny zdolności do pracy poprzez przeprowadzenie badań lekarskich i psychologicznych, umożliwiających określenie sprawności fizycznej, psychicznej i umysłowej do wykonywania zawodu oraz ocenę możliwości zwiększenia tej sprawności oraz ustalenia kwalifikacji, doświadczeń zawodowych, uzdolnień i zainteresowań;  prowadzenie poradnictwa zawodowego uwzględniającego ocenę zdolności do pracy oraz umożliwiającego wybór odpowiedniego zawodu i szkolenia; przygotowanie zawodowe z uwzględnieniem perspektyw zatrudnienia;  dobór odpowiedniego miejsca pracy i jego wyposażenia; określenie środków technicznych umożliwiających wykonywanie zawodu.

            Atutem przedsięwzięcia jest planowana komplementarność usług dla obiektów znajdujących się na działce. Potencjalni młodzi niepełnosprawni podopieczni warsztatów terapii zajęciowej mogą kontynuować  rehabilitację zawodową. Ponadto korzyści należy rozpatrywać przez pryzmat materialny i niematerialny. Do materialnych należy zaliczyć; likwidację barier architektonicznych, w komunikowaniu się oraz technicznych, w zależności do indywidualnych potrzeb osób niepełnosprawnych, wyposażenie w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze. Do niematerialnych zaliczyć należy; wyrównywanie szans społecznych dla osób często wykluczonych społecznie, poprawę kondycji zdrowotnej oraz stworzenie szans na aktywność zawodową, podniesienie poziomu intelektualnego oraz samodzielnego funkcjonowania w środowisku. Innymi ważnymi czynnikami jest: zapewnienie schronienia materialnego, wyżywienia oraz godnej specjalistycznej opieki.

Niepełnosprawność jest problemem społecznym dotyczącym ponad 10% ludności powiatu przeworskiego. W większości przypadków przedstawione wyżej działania są działaniami prewencyjnymi i wspierającymi, szczególnie dla osób częściowo mogących uaktywnić swoje funkcje życiowe. Postęp materialny jak również polityka społeczna państwa wyzwala zapotrzebowanie do uczestniczenia w projekcie, który będzie kolejnym krokiem w poprawie warunków życia dla wielu podopiecznych. Wskazane miejsce oraz opracowany program zagospodarowania obiektu  wychodzi naprzeciw chociażby częściowego rozwiązania problemów funkcjonalnych dla niepełnosprawnych w środowisku lokalnym